در ادامه گفت وگوی تفصیلی خبرگزاری فرانسه با بشار اسد رئیسجمهور سوریه میآید:
- چه احساسی دارید، زمانی که دهها هزار نفر از هموطنانتان در گرسنگی به سر میبرند و از دست بمبارانهای هم پیمانتان روسیه فرار کرده و به مرز ترکیه پناه بردهاند؟ هنگامی که تصاویر آنها را میبینید، به هنگام تلاش برای عبور از دریا غرق میشوند، چه احساسی دارید؟
- هنگامی که از احساس سخن میگوییم، من نیز به این مردم تعلق دارم و به طور طبیعی احساس آنها را دارم، هر نوعی از مظاهر دردآور برای همه مردم سوریه دردناک است؛ اما در مورد منی که مسئول هستم، نباید راجع به احساسات سؤال کنید، سؤال شما باید اینطور باشد که شما به عنوان مسئول چه کاری میخواهید برای مردمتان انجام دهید؟
هنگامی که دلیل این درد و رنجها تروریستها هستند و نه بمباران هوایی روسیه (آنطور که رسانههای غربی مدعی هستند) و هنگامی که یکی از دلایل مهاجرت، محاصره مردم سوریه از طرف غربیها به مدت پنج سال است؛ به طور طبیعی اولین وظیفه من و وظیفه هر مسئول دیگری در سوریه، مبارزه با تروریسم خواهد بود. بنابراین میگویم که تروریسم و سیاستهای غربی و محاصره مردم سوریه، سهم بسزایی در مشکل پناهندگان در خارج و مسأله گرسنگی در داخل سوریه دارد.
- جناب آقای رئیسجمهور، شما از اقدامات سخن میگویید نه از احساسات، آیا امکان توقف بمباران شهرها و اماکن مسکونی برای کاهش دردهای مردم وجود دارد؟ یا همینطور رفع حصر از برخی مناطق؟
- جنگ از ابتدای بحران حول این بود که چه کسی بتواند نظر مردم را به سمت خود جلب کند و بنابراین ما نمیتوانیم مردم را بمباران کنیم و پس از آن انتظار داشته باشیم آنها را با خود و در جهت منافع خود همراه کنیم. این از لحاظ نظری، اما از لحاظ عملی شما میتوانید در سوریه بچرخید و به هر منطقهای که تحت تسلط دولت است، سفر کنید، در این صورت خواهید فهمید که تمام قشرهای مردم سوریه از جمله خانواده معارضان مسلح تحت پناه دولت سوریه هستند؛ حتی فراتر از این، شهر الرقه که تحت تسلط داعش است، کماکان دولت برای کارمندان حقوق ارسال میکند و برای کودکان واکسن میفرستد، این غیر منطقی است که یک حکومت مردم خودش را بمباران کند، مگر اینکه بخواهیم از اشتباهات سخن بگویم و خطا در هر جنگی رخ میدهد و در هر جنگی مردم عادی نیز کشته میشوند، این قانون تمام جنگهاست اما اینکه سیاست دولت سوریه باشد، هرگز چنین نیست.
- آقای رئیسجمهور با کسانی که به اروپا مهاجرت کردهاند، چه سخنی دارید؟ آیا به آنها میگویید که باز گردند؟
- طبیعتا و با تأکید از تمام کسانی که سوریه را ترک کردهاند میخواهم باز گردند، این [خواسته من] طبیعی است، اما کافی نیست. مطمئنا او سؤال خواهد کرد که برای چه باید باز گردم؟ آیا تروریسم متوقف شده است؟ آیا اولیترین مقدمات زندگی فراهم شده است؟ بسیاری از کسانی که مهاجرت کردهاند ضد دولت سوریه و با تروریستها نیستند، اما جواب من این است که هر زمانی که تروریسم عقبنشینی کرد و اوضاع به حالت عادی بازگشت، آنها نیز شرایط را برای بازگشت مهیا میبینند، اما به جای اینکه از آنها بخواهیم باز گردند، باید به کشورهای اروپایی بگوییم تا برای بازگشت سوریها کمک کنند. کشورهایی که با کمک به تروریسم و محاصره سوریه دلیل اصلی مهاجرت مردم هستند.
* ترکیه، اصلیترین راه کمک به تروریستها و جنگ حلب به منظور قطع این راه است.
- آقای رئیسجمهور، آیا بازپسگیری «حلب» در طی روزهای آینده اتفاق خواهد افتاد؟ و اگر این اتفاق بیفتد مراحل پیش رو چگونه خواهد بود؟
- جنگ «حلب» برای بازپسگیری این شهر نیست، چرا که ما به عنوان حکومت در آنجا حضور داریم، اما جنگ اصلی برای قطع راه بین حلب و ترکیه به عنوان معبر اصلی کمک به تروریستهاست. درگیریها در حال حاضر در بیش از 10 جبهه وجود دارد؛ از شمال تا جنوب و شرق؛ در شرق و غرب لاذقیه، در حمص درگیریها تمام شده و تمامی مراحل در حال انجام است.
- آیا گمان میکنید که بتوانید کل اراضی سوریه را باز پس گیرید؟ از امروز چه مدت زمانی را برای این کار پیشبینی میکنید؟
- جدای از اینکه بتوانیم تا نه، ما دراین راستا بدون تردید عمل خواهیم کرد؛ این غیر منطقی است که بگوییم، از قسمتی از خاک سوریه چشمپوشی میکنیم اما در مورد جدول زمانی، دو حالت است: اگر فرض کنیم که مشکل فقط سوریه است، در کمتر از یک سال می توانیم با تروریسم مبارزه کنیم و روند سیاسی را پیش ببریم، اما حالت دیگر این است که تروریستها به طور مستمر از طریق ترکیه و اردن و برخی نیز از سوی خاک عراق حمایت میشوند، چرا که داعش در عراق نیز با حمایت سعودی، ترکی و قطری حضور دارد و این یعنی اینکه حل بحران زمان طولانی را در بر میگیرد و طبیعتا سخن گفتن از زمان دقیق آن، دشوار است.
- آقای رئیسجمهور، آیا می توانیم بدانیم که دشمن اصلی شما چه کسانی هستند؟ چون شما هم معارضان میانهرو را بمباران میکنید و هم اسلامگراهای تندرو و داعش را، واقعا دشمن شما چه کسی است؟
- به آن عنوانی که شما در فرانسه به معارضان دادهاید، اعتقادی ندارم، در هیچ کجای دنیا به کسی که سلاح در دست میگیرد معارض میانهرو گفته نمیشود، معارض یعنی کسی که از طریق سیاسی عمل میکند، اما اگر فرض کنیم منظور شما «تروریستهای میانهرو» هستند، این دیگر یک اصطلاح دیگری است. اما مسأله مهم این است که فعلا معارض میانهرویی وجود ندارد، بیشتر افراد مسلح به داعش، جبهة النصره و احرارالشام و .. پیوستهاند بنابراین پاسخ من این است که تمام تروریستها دشمنان ما هستند؛ ما به معارضان سیاسی احترام میگذاریم، در سوریه ما معارضانی سیاسی داریم که به شدت علیه دولت هستند اما ما به آنها حمله نمیکنیم.
*عربستان تروریسم را حمایت میکند و به طور طبیعی، تروریستها نماینده عربستان هستند و نه سیاسیون
- آقای رئیسجمهور نظر شما در مورد «جیشالاسلام» و «احرارالشام» چیست؟ آنها با شما مذاکره میکنند و به ژنو نیز رفتند.
- آنها بخشی از معارضانی هستند که عربستان تشکیل داده و از آنجایی که عربستان طرفی است که تروریسم را در سطح جهان حمایت میکند، به طور طبیعی نمایندگان عربستان تروریستها هستند و نه سیاسیون
- بنابراین مذاکراتی با آنها وجود نخواهد داشت؟
- اساسا مذاکرات ژنو-3 مستقیم نیست و از ظریق «دی میستورا» انجام میگیرد. در اینجا باید دقت کنیم که ما در ژنو با سوریها مذاکره نمیکنیم؛ بلکه با نمایندگان عربستان، فرانسه، انگلیس و ... مذاکره میکنیم؛ بنابراین اگر منظور شما گفتوگوهای سوری- سوری است، بالطبع مذاکره با آنها (جیش الاسلام و احرار الشام) سوری - سوری نیست.
گفتوگوهای سوری با گروههایی است که سازمان و تشکیلاتی در سوریه دارند، همانند معارضان سیاسی در سوریه مثلا، اما ما در حال حاضر با طرفی که مذاکره میکنیم و نام خودش را معارضه نامیده است، در اصل وابسته به یک کشور خارجی یا سازمانهای اطلاعاتی خارجی هستند و نماینده مردم سوریه نیستند.
*شکستهای تروریستها در سوریه در واقع شکست سیاستهای ترکیه و عربستان است و با هر دخالت خارج مقابله خواهیم کرد
- جناب اقای رئیسجمهور، آیا معنقد هستید که امکان دخالت [نظامی] ترکیه در سوریه وجود دارد؟ به نظر شما تهدیدات عربستان جدی است؟
- منطق میگوید که دخالت (نظامی) غیر ممکن نیست، اما گاهی واقعیت با منطق تناقض پیدا میکند، این امکان وجود دارد و بعید نیست، چرا که «اردوغان» فردی متعصب است و به اخوانالمسلمین تمایل دارد و با آرزوی برپایی امپراتوری عثمانی زندگی میکند، از نظر او شکستهایی که در تونس، مصر، لیبی و سوریه نصیبش شده، شکست شخصی او است و آینده سیاسیاش را تهدید میکند، از سوی دیگر او خودش را حامل رسالتی اسلامی برای منطقه میداند، همین حالت نیز برای عربستان است، شکستهای تروریستها، شکست سیاستهای آنها است.
به شما میگویم که چنین اقدامی (دخالت نظامی) برای آنها راحت نخواهد بود و به طور قطع، با آن مقابله خواهیم کرد.
- جناب رئیسجمهور آیا آماده اعطای خودمختاری به کردها پس از پایان بحران هستید؟
- این سؤال مستقیما به قانون اساسی سوریه مربوط است و همانطور ک میدانید قانون اساسی از طرف دولت نوشته نشده است و در ایجاد آن تمام طیفهای مردم سوریه مشارکت داشتند و به همهپرسی مردمی گذاشته شده است، بنابراین این سؤال باید یک سؤال ملی باشد و نمیتوان از هیچ مسئول سوری آن را پرسید، چه این مسأله مربوط به دولت فدرالی یا خودمختاری با هرچیزی شبیه این باشد، تمام اینها جزئی از گفتوگوهای سیاسی در آینده است، اما میخواهم تأکید کنم که کردها جزئی از مجموعه ملی سوریه هستند.
- آیا درست است که روسها شما را قانع کردهاند یا سعی دارند برای ترک قدرت قانع کنند؟ آیا از توافق روسیه-آمریکا در این مورد نمیترسید؟
- اگر بخواهیم به سیاست روسیه و مسئولان روس نگاه کنیم، همانطور که به مسئولان غربی و سیاستهای بدور از اصول آنها نگاه میکنیم، بله ممکن است، اما حقیقت این است که مسأله عکس این است و دلایل زیادی هم دارد، روسها با ما با احترام تعامل میکنند، با ما به عنوان یک کشور بزرگ در برابر کشوری کوچک برخورد نمیکنند. بنابراین این موضوعی که گفتید به هیچ وجه مطرح نیست.
- جناب آقای رئیسجمهور آیا آماده هستید پایگاههای دائمی به روسیه و ایران در کشورتان واگذار کنید؟ در این حالت آیا نمیترسید که سوریه تابع این قدرتها قرار گیرد؟
- وجود پایگاههای نظامی هر کشوری در سوریه به این معنا نیست که ما از لحاظ سیاسی نیز تابع آنها هستیم، آنها در مسائل قانون اساسی و روندهای سیاسی دخالت نمیکنند، در مورد پایگاهها، پایگاه نظامی روسیه در سوریه قرار دارد اما ایرانیها تا کنون چیزی درخواست نکردهاند اما ما مشکلی با نفس این قضیه نداریم.
- اگر ایرانیها بخواهند در سوریه پایگاه دایر کنند، آیا خواهید پذیرفت؟
إ- این موضوع تا کنون مطرح نشده است و این یک مسأله فرضی است، اما همانطور که گفتم وقتی ما وجود پایگاه روسیه را میپذیریم یعنی با نفس قضیه مشکلی نداریم اما تأسیس پایگاه به امکانات هر کشور و نقش منطقهای و بینالمللی آن کشور بستگی دارد.
*هیچ زمانی بر روی هیچ یک از رؤسای جمهور آمریکا حسابی باز نکردهایم، همواره بر سیاستها توجه میکنیم.
- انتخابات آمریکا در پیش رو است، نظر شخصی شما با ترامپ است یا کلینتون؟ آیا به نظر سما فرد سومی وجود دارد که بنا به مصالح منطقه عمل کند؟
- هیچ زمانی بر روی هیچ یک از رؤسای جمهور آمریکا شرطبندی نکردهایم. همواره سیاستها را مد نظر داریم و این سیاست صرفا وابسته به یک رئیسجمهور نیست و به کل حکومت آمریکا و لابیهای موجود در این کشور مربوط است.
*اتهامات حقوق بشری
- جناب رئیسجمهور میدانید که اتهامات زیادی متوجه دولت و شخص شماست و آخرین آن به کمیته تحقیق سازمان ملل مربوط میشود که شما را به ارتکاب جنایت نسلکشی و جنایت ضد بشری کرده است.
در ماه گذشته، کمیساریای حقوق بشر سازمان ملل از محاصره برخی شهرکها از جمله «مضایا» سخن گفته و دولت شما را متهم به ارتکاب جرائم جنگی کرده است، همینطور اتهاماتی که گفته میشود در قبال بشکههای انفجاری که بر امکان مسکونی پرتاب میکنید. آیا نمیترسید یک زمانی با محاکم بینالمللی مواجه شوید؟
- اولا میدانی که این مؤسسات سازمان ملل حاصل توازن قوای قدرتهای بزرگ و دعواهای بین آنهاست و در حال حاضر قدرتهای بزرگ به شکل اساسی بر این سازمانها چیره شدهاند، بنابراین عمده گزارشهایشان بر مبنای سیاستهایی است که در خدمت آنها باشد و دلیل این سخن نیز این است که این سازمانها تا کنون سخنی از جنایتهای علنی گروههای تروریستی علیه شهروندان بی گناه سوری نگفتهاند.
اما مسأله دیگر اینکه این سازمانها ادلهای برای ادعاهای خود ندارند. نکته بعدی اینکه، هنگامی که کشورهای غربی و کشورهای خلیج [فارس] ضد این فرد هستند و او هم اقدام به کشتن مردم میکند؛ چگونه است که او پنج سال است در این شرایط دوام آورده؟ بنابراین من از این تهدیدات و ادعاها هراسی ندارم.
دشمن عقل
امام علی علیه السلام :
اَلْهَوى عَدُوُّ الْعَقْلِ؛
هواى نفس، دشمن خرد است.
شرح غرر: ج1، ص68